Çene Yüz Bölgesi Ağrıları ve Tedavi Yöntemleri

Ağrı vücut dokusunu tahrip eden veya etme özelliğinde olan durumlarda oluşan ve vücudun belirli bir bölgesinden kaynaklanan şekilde algılanan hoş olmayan, rahatsız edici bir his olarak tanımlanmaktadır. Çene-Yüz bölgesindeki ağrılar nedeniyle her yıl dünyada milyonlarca insan,  Kulak-Burun-Boğaz, Nöroloji, Romatoloji, Diş Hekimliği ve Çene Cerrahisi bölümlerine başvurmaktadır. Çene yüz bölgesini ilgilendiren ağrıların çok çeşitli nedenleri vardır. Ayrıca hiçbir lezyon olmadığı halde ağrı hissi oluşturabilecek çeşitli faktörler de vardır. Stres bu faktörler arasında en önde gelenidir.  Çene-Yüz bölgesinde hissedilen ağrılar, genellikle diş, çiğneme kasları ve çene eklemi kaynaklı ağrılar olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu yazımızda çene eklemi ve çiğneme kasları nedeniyle oluşan çene yüz bölgesi ağrıları ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi vermeye çalışacağız.

Çene eklemi ve çiğneme kaslarında hissedilen ağrıların başlıca sebepleri nelerdir?

• Diş eksikliklerine bağlı düzenli çiğneme fonksiyonun olmaması
• Gece diş sıkma (Bruksizm)
• Travma
• Çiğneme kaslarında oluşan spazm
• Çene eklemi düzensizlikleri (çene ekleminin çeşitli nedenlerle olması gerekenden fazla önde veya geride konumlanması)
• Fibromiyalji ve Eklem Romatizması gibi sistemik otoimmun hastalıklar
• Trigeminal nevralji adı verilen çene yüz bölgesinde anlık elektrik çarpması şeklinde hissedilen nörolojik hastalıklar
• Stres

Bu ağrıların tedavi aşamaları ve yöntemleri nelerdir?

Her hastalıkta olduğu gibi çene yüz bölgesindeki ağrı şikayetiyle başvuran hastalarımızın öncelikle çok iyi dinlenerek, şikayetinin iyi anlaşılması, ardından klinik ve radyolojik olarak değerlendirilerek, doğru teşhis konulması ve ağrı kaynağının doğru saptanması çok önemlidir. Bu amaçla ilk muayeneden sonra, uygun görünen görüntüleme yöntemleriyle hastalarımız değerlendirilir. Panoromik film, Çene Tomografisi, Çene Eklemi MR’ ı (Magnetik Rezonans Görüntüleme Yöntemi) en sık kullanılan görüntüleme yöntemleridir. Gerekli görüldüğü taktirde laboratuvar tetkikleri de istenebilmektedir. Ağrı kaynağı tespit edildikten sonra uygun tedavi aşamalarına geçilir.

1-Diş eksikliği olan hastalarımızda, eksik dişlerin implant veya köprü sistemleriyle tamamlanması, hem kaybedilmiş çiğneme fonksiyonlarını giderecek hem de estetik açıdan hastamıza moral verecek ve diş eksikliğine bağlı kronik psikolojik düzensizlikleri ortadan kaldıracaktır.

2-Gece diş sıkma (Bruksizm) problemiyle çene kaslarında şiddetli ağrı oluşan ve ağız açma güçlüğü çeken hastalarımıza gece uyumadan önce takacakları,  üst çenelerine özel olarak üretilen şeffaf gece plakları, diş sıkmayı engellemese bile sıkmaya bağlı olarak çene kaslarına iletilen kronik travmayı bloke edecek ve güne ağrısız başlamalarına yardımcı olacaktır. Ayrıca sadece gece değil gün içinde istemsiz diş sıkan hastalarımıza çene kasları içine uygulanan botulinum toksin (botox) uygulamaları ile sıkma şiddeti azalacak ve daha konforlu bir gün geçirmelerine yardımcı olacaktır. Gece diş sıkan hastalarımızın mekonoterapi adı verilen çene kaslarına nemli sıcak uygulamaları ve çene egzersiz hareketleri de tavsiye edilen tedavi yaklaşımları arasındadır. İhtiyaç duyulduğunda hekim tarafından reçete edilen kas gevşetici ve antienflamatuar ağrı kesici ilaçlar da kas ağrılarının tedavi yöntemlerindendir. Bu sayede çene kaslarındaki spazmlar ve neden olduğu ağrılar engellenebilir.

3-Çene eklemi düzensizliklerinde MR görüntüleme yöntemi kullanılarak çene eklemindeki, eklem diskindeki veya ligamentlerindeki düzensizlikler net olarak izlenerek gerekli medikal veya operasyonel yaklaşımlar uygulanabilmektedir. Ayrıca çenemizi açıp kapadığımızda kliking denilen çene ekleminin içinde bulunan eklem sıvısının azalmasıyla oluşan rahatsız edici ses duyulması çoğunlukla sağlık için büyük bir tehdit oluşturmamakla birlikte ilerlemiş vakalarda eklem içine kayganlaştırıcı eklem sıvısı enjeksiyonu ile bu tür sorunlar giderilebilmektedir.

4-Fibromiyalji, eklem romatizması gibi otoimmün hastalıklar veya trigeminal nevralji gibi nörolojik hastalıklarda ilgili bölümün uzmanı ve çene cerrahisi uzmanı iletişim halinde bulunarak hastalarımıza belirleyecekleri ortak tedavi yöntemleri hakkında bilgi vereceklerdir.

5-Stres günümüzde hayatımızın her alanında sağlığı etkileyen önemli bir risk faktörü olarak karşımıza çıkmaktadır. Çene yüz bölgesindeki ağrıların önemli bir bölümünden stres ve psikolojik düzensizlikler sorumludur. Stresin mümkün olduğunca hayatımızdan çıkartılması, çene yüz bölgesindeki hissedilen ağrıların azalmasını sağlayacaktır.